TELKODER’in, BTK, TÜİK ve BIST gibi resmi verilerle hazırladığı rapor, elektronik haberleşme sektörünün gelir bazında büyüdüğünü gösteriyor. Ancak, rekabetin azalması, piyasa değerlerinde yaşanan düşüş ve stratejik altyapı yatırımlarındaki duraksama, sektörün sürdürülebilir büyüme hedefleri açısından sorunlar yaratıyor. Raporda, alternatif işletmecilerin desteklenmesi ve yapısal reformların hızla uygulanması gerektiği vurgulanıyor.

Sektör Geliri 407 Milyar TL’ye Ulaştı, Reel Artışta Yavaşlama

Rapora göre 2024 yılı sonu itibarıyla elektronik haberleşme sektörü 407,45 Milyar TL gelir elde etti. Ancak enflasyon etkisi göz önüne alındığında, 2003 yılında yaklaşık 15 Milyar TL olan reel gelir seviyesi, 2024 yılında sabit kaldı. Bu durum, sektörün reel anlamda büyüme göstermediğini ortaya koyuyor.

2024 yılı üçüncü çeyrekte sektör gelirleri 113,89 Milyar TL, dördüncü çeyrekte ise 124,86 Milyar TL olarak kaydedildi. Enflasyondan arındırılmış gelirler ise üçüncü çeyrekte 4,5 Milyar TL, dördüncü çeyrekte 4,6 Milyar TL olarak ölçüldü.

Alternatif İşletmecilerin Pazar Payı Düşüyor

TELKODER raporuna göre, büyük üç operatör dışındaki alternatif işletmecilerin pazar payı, 2024 yılı üçüncü çeyrekte %8,89 iken dördüncü çeyrekte %7,78’e geriledi. Bu oran, sektörde sağlıklı bir rekabet ortamının sağlanamadığını gösteriyor.

Piyasa Değerlerinde Gerileme

Sektörün %70’ini temsil eden iki büyük şirketin piyasa değeri, 2008 yılında 22,90 Milyar Dolar iken, 2024 sonunda 10,16 Milyar Dolar’a düştü. Bu gerileme, döviz kuru ve İstanbul Borsası’ndaki artışa rağmen yaşandı.

Fiber ve Genişbant Yatırımlarındaki Yavaşlık

2024 yılı sonunda toplam fiber altyapı uzunluğu 604.618 km olarak belirlendi. Ancak, üçüncü çeyreğe göre sadece 16.000 km’lik bir artış sağlandı. Fiber abone oranı ise %7,91’den %8,37’ye yükseldi. Genişbant abone sayısında ise anlamlı bir değişiklik gözlemlenmedi.

Sabit Ses Trafiği Hızla Azalıyor

2009 yılında sabit hatlardan sağlanan ses trafiği %17,4 iken, 2024 yılının dördüncü çeyreğinde bu oran %1,77’ye düştü. Bu hızlı düşüş, sektörün geleceği hakkında önemli soruları gündeme getiriyor.

Haberleşme Giderleri Artıyor

2024 yılı dördüncü çeyreği itibarıyla dört kişilik bir ailenin yıllık haberleşme gideri 18.744,22 TL’ye ulaştı. Bu miktarın 4.325,62 TL’si vergilerden oluşuyor.

Veri Merkezlerinde İlerleme Yavaş

İnternet Değişim Noktaları ve veri merkezi standartları gibi önemli konularda, yıllardır yapılan açıklamalara rağmen somut bir ilerleme sağlanamadığı belirtiliyor. BTK’nın 2021 İş Planı’nda yer alan Türkiye İnternet Değişim Altyapısı çalışmaları tamamlanmadı ve 2022 itibarıyla planlardan çıkarıldı.

Sektördeki Sorunlara Çözüm Gerekiyor

TELKODER Yönetim Kurulu Başkanı Halil Nadir Teberci, sektördeki mevcut durumu değerlendirerek, alternatif işletmecilerin pazar payının daralmasının, piyasa değerlerindeki düşüşün, sabit ses trafiğinin azalışının ve genişbant yatırımlarındaki yavaşlamanın sektördeki sürdürülebilir gelişimi engellediğini ifade etti. Ayrıca, uydu internet aboneliklerinin artmaması ve veri merkezleriyle internet değişim noktalarına yönelik somut adımların atılmaması dijitalleşme hedeflerini olumsuz etkiliyor.

Sektör İzlemeye Devam Ediyor

TELKODER, elektronik haberleşme sektöründeki gelişmeleri takip etmeye ve her çeyrek sonu raporlamaya devam ediyor. Yeni teknolojiler ve rekabetin artırılması, Türkiye’nin dijital ekonomisindeki konumunu güçlendirecek kritik öneme sahip.