ABD’nin yarı iletken ihracatına yönelik sıkı kontrollerine rağmen, Çin’e yönelik yapay zeka çipi akışı durdurulamıyor. Financial Times’ın haberine göre, Trump yönetiminin ihracat kısıtlamalarını artırmasının ardından, yalnızca üç ay içinde Çin’e yaklaşık 1 milyar dolar değerinde Nvidia yapay zeka çipi kaçırıldı.

Haberde adı verilmeyen kaynaklara, satış sözleşmelerine ve şirket belgelerine dayandırılan bilgilere göre, Amerikan teknoloji şirketlerinin yapay zeka sistemlerini geliştirmek için kullandığı üst düzey Nvidia çipleri, ABD’nin yasaklamalarına rağmen Çin’e farklı yollarla ulaşıyor. Özellikle Nvidia’nın B200 model çipi bu kaçak ticaretin merkezinde yer alıyor. Bu yüksek performanslı çip, ABD tarafından Çin’e satışı yasaklanan ürünler arasında.

Financial Times, Çin’de sahada bulunan muhabirlerinin gözlemlerine dayanan haberinde, güçlü çiplere duyulan talebi karşılamak için oluşan karmaşık bir tedarik ağından söz ediyor. Üçüncü taraf veri merkezi işletmecileri, aracı firmalar ve yasa dışı yollarla getirildiği öne sürülen hazır sunucu rafları bu ağın parçaları arasında. Yalnızca B200 değil; H100 ve H200 gibi sınırlı erişime sahip ancak oldukça güçlü diğer modeller de bu çip trafiğinde öne çıkıyor. ABD’nin ihracat için izin verdiği H20 modeli ise bu üst seviye çiplere kıyasla çok daha sınırlı bir kapasiteye sahip.

Nvidia’dan açıklama

Nvidia, konuya ilişkin yaptığı açıklamada çiplerinin başka amaçlarla kullanıldığına dair ellerinde herhangi bir kanıt bulunmadığını belirtti. Ayrıca, kaçak yollardan kurulan veri merkezlerinin gerek teknik gerek ekonomik açıdan sürdürülebilir olmadığını vurguladı. Şirket, yalnızca yetkili ürünlere teknik destek sağladıklarının da altını çizdi.

Financial Times’ın yayımladığı görsellerde, Supermicro ve ASUS gibi tanınmış markaların logolarının yer aldığı sunucu raflarının Çinli sosyal medya hesaplarında tanıtıldığı görülüyor. Bu şirketler, ürünlerinin nasıl olup da karaborsaya düştüğüne dair herhangi bir bilgiye sahip olmadıklarını söylüyor. Haberde bu firmaların doğrudan yasa dışı ticaretle bağlantılı olduğuna dair bir iddia yer almıyor.

Haberde dikkat çeken bir diğer unsur ise Güneydoğu Asya’daki bazı ülkelerin, Çinli alıcıların bu tür kısıtlı donanımlara ulaşmak için kullandığı merkezlere dönüştüğü yönündeki bulgular. Tayland ve Malezya gibi ülkeler üzerinden sunucu ekipmanlarının Çin’e ulaştırılması, ABD’nin ihracat kontrollerini aşmak için kullanılan yollardan biri olabilir. Bu nedenle, ABD Ticaret Bakanlığı’nın bu ülkelere yönelik çip ihracatında yeni kısıtlamalar getirmeyi değerlendirdiği öne sürülüyor.