ABD’nin en büyük ikinci işvereni olan Amazon, çalışan sayısını artırmak yerine otomasyona yöneliyor. The New York Times’ın ulaştığı dahili belgelere göre, Amazon’un otomasyon ekibi 2027 yılına kadar yalnızca ABD’de normal şartlarda işe alınması gereken 160.000 çalışandan vazgeçmeyi planlıyor. Bu strateji, şirketin paketleme ve teslimat başına yaklaşık yüzde 30 tasarruf sağlamasına yardımcı olacak.

Bununla da kalmıyor. Şirket yöneticileri, geçtiğimiz yıl yönetim kuruluna yaptıkları sunumda, robotik sistemlerin 2033’e kadar satışlar iki katına çıksa bile ABD’deki istihdam seviyesini sabit tutabileceğini belirtti. Bu da Amazon’un, önümüzdeki yıllarda 600.000 yeni çalışanı işe almaktan kaçınabileceği anlamına geliyor. Belgelerde, Amazon’un nihai hedefinin operasyonlarının yüzde 75’ini otomatikleştirmek olduğu da yer alıyor.

İleri teknoloji mi, işsizlik dalgası mı?

Otomasyonun ve yapay zekânın işgücü üzerindeki etkisine dair kaygılar büyürken, Amazon’un adımları sektör genelinde yankı buluyor. Uzmanlara göre, e-ticarette belirleyici konumda olan Amazon’un bu yönelimi, Walmart ve UPS gibi diğer devlerin de benzer yollara girmesine yol açabilir.

Şirketin, olası tepkilere karşı imaj çalışmaları hazırlığında olduğu da sızan bilgiler arasında. The New York Times’ın aktardığına göre, Amazon toplumsal etkinliklere katılmayı, oyuncak kampanyaları düzenlemeyi ve “otomasyon” ya da “yapay zekâ” yerine “ileri teknoloji” ve “işbirlikçi robot” (cobot) gibi ifadeler kullanmayı tartıştı.

“Tek Bir Ekibin Görüşü”

Amazon sözcüsü Kelly Nantel, “Bu belgeler, yalnızca bir ekibin perspektifini temsil ediyor. Amazon’un tüm iş kolları için geçerli bir işe alım planı olarak görülmemeli,” dedi. Ayrıca şirketin yaklaşan tatil sezonu için 250.000 kişilik yeni işe alım yapacağını vurguladı. Amazon, The New York Times’a yaptığı açıklamada, çalışanlarından belirli terimlerden kaçınmalarını istemediğini ve toplumsal faaliyetlerin otomasyon planlarıyla ilişkili olmadığını da ekledi.

Shreveport modeli

Amazon’un dünya genelinde bir milyon robotu halihazırda aktif olarak görev yapıyor. Otomasyonun etkisi ise en net şekilde şirketin Louisiana, Shreveport’taki ileri teknoloji deposunda görülüyor. Bu tesis, Amazon’un gelecekteki robotik merkezlerine örnek olarak tasarlandı. Belgeler, depoda yaklaşık bin robotun çalıştığını ve bunun insan gücünü yüzde 25 oranında azalttığını ortaya koyuyor.

Amazon, 2027 sonuna kadar bu modeli 40 yeni tesiste uygulamayı planlıyor. Bunlardan ilki, 2024 Nisan’ında Virginia Beach’te faaliyete geçti. Eyalet Valisi Glenn Youngkin, açılışta yaptığı açıklamada bu merkezin 1.000 tam zamanlı istihdam yaratacağını söylemişti.

Otomasyonun çifte yüzü

Amazon’un küresel operasyonlardan sorumlu başkanı Udit Madan, şirketin otomasyondan elde ettiği tasarrufları “yeni roller yaratmak” için yeniden yatırdığını belirtiyor. Özellikle kırsal bölgelerde yeni teslimat merkezlerinin açılması, bu yaklaşımın bir sonucu olarak gösteriliyor. Yine de tablo açık: Amazon, önümüzdeki birkaç yıl içinde işin doğasını kökten değiştirecek bir dönüşümün eşiğinde. Bu dönüşüm, bazıları için verimlilik devrimi, diğerleri içinse yaklaşan bir işsizlik dalgası anlamına geliyor.