Thomas Midgley Jr., 18 Mayıs 1889’da Amerika Birleşik Devletleri’nin Pennsylvania eyaletinde doğdu. 2 Kasım 1944’te hayatını kaybeden Amerikalı bir makine mühendisi ve kimyagerdi. Kendisinin geliştirdiği iki teknoloji, o dönem hayat kurtarıı görülse de yıllar içinde çevre ve insan sağlığı üzerinde uzun vadeli olumsuz etkiler yarattı.

CNN’in haberine göre Thomas Midgley Jr. yıllar önce ellerine kurşun katkı maddesi döktü ve ardından bu maddelerin buharını yaklaşık bir dakika boyunca soludu. Hiçbir şekilde etkilenmeden, “Bunu her gün yapabilirim ve hiçbir sağlık problemi yaşamam” dedi. Bir süre sonra tıbbi tedaviye ihtiyaç duydu. Ancak yaptığı buluşun kendi sağlığının ötesinde, çok daha ciddi sonuçları olacaktı. Peki, o neleri bulmuştu?

Kurşunlu Benzin

General Motors’da kimya mühendisi olarak çalışan Midgley, 1924’de motorlarda “vuruntu”yu (knocking) önlemek amacıyla tetraetil kurşunu benzinle karıştırarak kurşunlu benzini geliştirdi. Benzine eklenen bu bileşik, o dönemde otomotiv endüstrisinin karşılaştığı en büyük sorunlardan birini çözüyordu: Motor gıcırtısı, yani benzin kalitesinin düşük olmasından kaynaklanan, araba motorlarındaki küçük patlamalar, rahatsız edici bir ses çıkarıyor ve potansiyel olarak hasara yol açıyordu. Bu katkı maddesi, motorların performansını artırdığı için önce alkışlarla karşılandı. Ancak zamanla atmosferdeki kurşun seviyelerini yükselterek ciddi sağlık sorunlarına yol açtığı ortaya çıkacaktı. Kurşunlu benzin, dünya genelinde milyonlarca çocuğun nörolojik gelişimini olumsuz etkiledi. Yıllar sonra tüm dünyada yasaklandı.

Kloroflorokarbonlar

1928’de Midgley ve ekibi, zehirli ve yanıcı olmayan bir soğutucu arayışıyla kloroflorokarbonları (CFC’ler) keşfetti. Bu bileşikler buzdolapları ve klimalarda yaygın olarak kullanılmaya başlandı. Ancak 1970’lerde yapılan araştırmalar, CFC’lerin ozon tabakasını incelttiğini buldu.