Dünya’nın en büyük nükleer felaketlerinden birinin merkezi olan Çernobil yasak bölgesi, bölgede dolaşırken görülen mavi tüylü köpekler nedeniyle bir kez daha gündemde. İlk akla gelen, otuz yıllık radyasyonun neden olduğu tuhaf bir mutasyon olsa da, bilim insanları bu durumun çok daha sıradan ve biraz da tiksindirici bir açıklaması olduğunu söylüyor.

Çernobil Köpekleri programından araştırmacılar, coğrafi etiketli görüntülerin gerçek olduğunu ve 6 Ekim 2025 tarihinde en az üç mavi köpeğin belgelendiğini onayladı. Renkli köpekleri yakalamak için yapılan başarısız girişimlerin ardından ekip, sonunda bu durumun muhtemel kaynağının, yakınlardaki terk edilmiş bir seyyar tuvalet olduğunu tespit etti.

Çernobil Köpekleri programının Veterinerlik Tıbbi Direktörü Dr. Jennifer Betz, köpeklerin tüylerinde biriken bir maddenin içinde yuvarlandığını düşünüyor. IFLScience ile görüşen Dr. Betz, “Bu maddenin, köpeklerle aynı yerde bulunan eski bir portatif tuvaletten geldiğinden şüpheleniyoruz” diyor ve ekliyor: ”Çernobil’deki radyasyonla ilgili olduğunu hiçbir şekilde söylemiyoruz.”

Başka bir deyişle köpeklerin bu mavi parlaklıkları, büyük ihtimalle bozuk bir seyyar tuvaletten sızan kimyasal sıvı sebebiyle ortaya çıkıyor. Köpeklerin bu görüntüsü şaşırtıcı olsa da, araştırmacılar bu “boyanın” köpeklerin uzun vadede sağlığına zarar vermeyeceğini düşünüyor. Dr. Betz, “Köpekler sağlıklı görünüyor, tıpkı Çernobil’de karşılaştığımız diğer tüm köpekler gibi. Tüylerindeki maddenin çoğunu yalamadıkları sürece, bunun çoğunlukla zararsız olacağını düşünüyorum” diyor.

Yasak bölge hayvanları: Mavi köpekler ilk değil

Eski Sovyetler Birliği topraklarında tuhaf renkteki köpeklerin görülmesi bir ilk değil. 2021 yılında Rusya’nın Dzerzhinsk kentinde terk edilmiş bir kimya fabrikasının yakınında parlak mavi bir köpek sürüsü görülmüştü. O olayda, köpeklerin üretimde kullanılan soluk mavi bir kimyasal olan bakır sülfatın içinde yuvarlandığından şüphelenilmişti. Çernobil’in nükleer geçmişi bu hikayeye sansasyonel bir hava katıyor olsa da, mavi köpekler ilk bakışta göründükleri kadar tuhaf değiller.

Nisan 1986’daki Çernobil felaketinin ardından, çevredeki bölgelerden ve Pripyat şehrinden yaklaşık 120.000 kişi tahliye edilmişti. Evlerini terk eden insanlar, tüm zorluklara rağmen santral çevresindeki terk edilmiş arazilerde hayatta kalmayı başaran evcil hayvanlarını da geride bırakmak zorunda kaldı.

Dr. Betz ve uzman bir ekip, geride bırakılan evcil hayvanların torunlarını izleyen ve kısırlaştıran Temiz Gelecekler Fonu‘nun bir projesi olan Çernobil Köpekleri girişimi kapsamında bölgeyi ziyaret etti. Kuruluş, yarı vahşi popülasyonu kontrol altında tutmak için 2017’den bu yana 1.000’den fazla kedi ve köpeği kısırlaştırdı.

Uzun yıllardır insanların yoğun ve aktif müdahalesinden korunan Çernobil Yasak Bölgesi artık bir vahşi yaşam sığınağına dönüşmüş durumda. Araştırmalar, bölgede yaban domuzu, kızıl tilki ve rakun köpekleri gibi birçok hayvan türünün yaşadığını gösteriyor. Bütün bu yerel hayvan popülasyonunun arasında yer alan kurtlar, kanserden kurtulma şanslarını artıran koruyucu mutasyonlar geliştirmiş gibi görünmeleri sebebiyle özellikle dikkat çekici.