Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, son dönemde ülke genelinde hızla artan yapay zeka ve elektrikli araç yatırımlarına temkinli yaklaşılması gerektiği yönünde dikkat çekici açıklamalarda bulundu. Xi, bu alanlara yapılan yatırımların kontrolsüz şekilde çoğaldığını ve bu durumun ekonomik anlamda riskler taşıdığını dile getirdi.

Pekin’de düzenlenen ve iki gün süren Merkezi Kentsel Çalışma Konferansı’nda konuşan Xi, özellikle yapay zeka, bilgi işlem gücü ve yeni enerji araçları gibi alanlara yönelen yoğun yatırımlara karşı uyarılarda bulundu. Çin Komünist Partisi’nin resmi yayın organı People’s Daily tarafından manşete taşınan konuşmasında Xi, “Yapay zeka, bilgi işlem ve elektrikli araçlar elbette önemli. Ancak ülkedeki her bölgenin bu alanlara yönelmesi şart mı?” diyerek, bu yatırımların ülke çapında tek tip bir kalkınma anlayışına dönüşmesinden endişe duyduğunu belirtti.

Xi Jinping’in bu çıkışı, Çin’in teknolojiye dayalı büyüme stratejisinde bir yön değişikliğine mi gidileceği sorularını gündeme getirdi. Financial Times’ın aktardığına göre Xi, büyümeyi sadece dev projeler ve artan GSYİH rakamları üzerinden değerlendiren yaklaşımı eleştirdi. Konferans katılımcılarına hitaben yaptığı konuşmada, “Yatırımların maliyetine, borçluluğa ve sürdürülebilirliğe de bakmalıyız. Herkesin sorumluluğu başkalarına yükleyip işleri geleceğe bırakmasına izin veremeyiz” ifadelerini kullandı.

Bu açıklamalara rağmen, Çin’in teknoloji sektörlerine olan ilgisinden şimdilik vazgeçtiğine dair somut bir işaret görülmüyor. ABD’li çip üreticisi NVIDIA, geçtiğimiz günlerde ABD hükümetinden Çin’e yapay zeka çipleri satma izni aldı. Şirketin Çin’den gelen yaklaşık 8 milyar dolarlık sevk edilmeyi bekleyen siparişi olduğu bildiriliyor. Söz konusu ürünlerin Çin ordusu tarafından kullanılabileceği endişesiyle daha önce satışa sınırlama getirilmişti.

Çin, elektrikli araç alanında halihazırda küresel lider konumunda. Ayrıca, otonom araç teknolojilerinde de ABD ile sıkı bir rekabet içinde. Hafta başında duyurulan yeni bir gelişmeye göre, Uber ile Çinli teknoloji devi Baidu arasında yapılan anlaşmayla, binlerce Apollo Go adlı otonom araç Çin’in yanı sıra uluslararası pazarlarda Uber’in ağında hizmet verecek.

Xi’nin açıklamaları, Çin’in teknoloji odaklı büyüme modelinde daha dengeli ve sorumlu bir yaklaşım arayışına girdiğinin işareti olabilir. Ancak bu dönüşümün ne kadar derin ve kalıcı olacağı önümüzdeki dönemdeki adımlarla netleşecek.