Tsunami, gerçek anlamda büyük felaketlere yol açan, korkutucu bir doğa olayı. Ama bazen bu doğa olayı, beklenin de ötesine geçebiliyor. Bu yıl 10 Ağustos’ta, Alaska’nın başkenti Juneau’nun yaklaşık 130 kilometre güneyindeki Tracy Arm fiyordunda meydana gelen devasa bir heyelan, inanılmaz boyutlarda bir mega tsunamiyi tetikledi. Buzlu fiyordun sularına aniden 100 milyon metreküp arazinin dalmasıyla oluşan ilk dalganın yüksekliği, New York’un en yüksek binalarının neredeyse tamamını gölgede bıraktı.

Alaska eyalet sismoloğu Michael West, heyelanın oluştuğu buzulun ucuna yakın her şeyin tamamen yok olacağını tahmin ettiklerini söyledi. Neyse ki olay anında kimsenin felaketin yakınında olmadığı rapor edildi, ancak West, olayın şiddetinin son derece yüksek olduğunu vurguladı.

Sinyal 1.000 kilometre öteden tespit edildi

Heyelan, yerel saatle sabah 5:30 sularında gerçekleşti. Olaydan kilometrelerce uzakta bulunan Fords Terror fiyordunun girişinde, yolcu gemisi sahibi Christine Smith, suyun düşmesi gereken gelgitte aniden yükselmeye başladığını fark etti. Smith, bunun yanlış giden bir şeylerin işareti olduğunu hemen anladı ve bir sismologla iletişime geçti.

Alaska Deprem Merkezi ve ABD Jeoloji Araştırmaları Kurumu (USGS), bölgede heyelan yaşandığına dair kanıtları hızla buldu. Olayın sismik sinyalleri, 1.000 kilometreden daha uzaktaki sismik istasyonlar tarafından bile tespit edildi.

Megatsunami rekoru: Maksimum yükseklik 500 metreye yaklaştı

Ayrıntılı incelemeler, bu heyelanın yarattığı ilk su dalgasının boyutunu ortaya çıkardı. GPS ve helikopterden yapılan altimetre ölçümleri kullanılarak, dalganın karşı yamaçta ulaştığı maksimum yükseklik 470 ile 500 metre arasında tahmin edildi. Bu yükseklik, ABD’nin en yüksek binası olan One World Trade Center hariç, New York şehrindeki tüm gökdelenlerden daha yüksek bir dalganın oluştuğu anlamına geliyor.

Bu dalga, kayıtlara geçen dünyanın en yüksek tsunamisi rekorunu kırmasa da (Alaska’da 24 metre daha yüksek bir dalga kaydedilmişti), yarattığı etki inanılmazdı. Fiyordun ağzındaki bir adada kamp kuran bazı kanocuların ekipmanları sürüklendi, ancak neyse ki can kaybı yaşanmadı.

Olaydan elde edilen veriler, tsunaminin seyç adı verilen, suyun kapalı bir alan içinde ileri geri hareket ettiği durağan bir dalga yarattığını gösterdi. Alaska Deprem Merkezi’ne göre, bu ileri geri salınım, heyelanın meydana gelmesinden sonraki 35 saat boyunca her dakika bir kez gerçekleşmeye devam etti.

Sonraki günlerde çekilen görüntüler, olayın yol açtığı yıkımın boyutunu gözler önüne serdi ve USGS, etkilerin muhtemelen uzun süreli olacağı konusunda uyardı. Kurum, dik ve dağlık heyelan alanlarının doğası gereği dengesiz olduğunu ve ilk olaydan sonra yıllarca değişmeye devam edeceğini belirtti. Bölgede devam eden kaya düşmeleri ve daha küçük ölçekli heyelanların beklenmesi nedeniyle, alanın gelecekte yerel tsunamilere neden olabileceği ve tehlikeli olmaya devam edeceği konusunda uyarı yapıldı.