Avustralya, yıllardır yaptığı çatı üstü güneş paneli yatırımlarının meyvelerini toplamaya başlıyor. Güneş enerjisi kullanımında dünya çapında öncü konuma yükselen ülke, devrim niteliğinde bir adım atarak, milyonlarca haneye günde üç saate kadar ücretsiz elektrik müjdesi verdi.

Avustralyalılar, yenilenebilir enerjiye olan bağlılıklarını somut adımlarla gösterdi. Bugün, her üç Avustralya hanesinden birinin çatısında güneş panelleri bulunuyor. Bu yaygınlaşmanın arkasında, ABD’deki hanelerin ödediği maliyetin yaklaşık üçte biri gibi oldukça rekabetçi kurulum maliyetleri yatıyor. Bu yaygın benimseme sayesinde Avustralya, güneş enerjisinde bir üretim fazlasına ulaşmış durumda.

İklim Değişikliği ve Enerji Bakanı Chris Bowen, kamuoyuna yaptığı duyuruda, “Artık bu gücün daha fazlasını daha çok Avustralyalı ile paylaşabilecek bir seviyedeyiz” sözleriyle bu gelişmenin önemini vurguladı.

“Güneş Enerjisi Paylaşımı” nasıl çalışacak?

Temmuz 2026’dan itibaren hayata geçirilecek olan “Güneş Enerjisi Paylaşımı” adlı bu yeni plan, ilk aşamada Yeni Güney Galler, Güney Avustralya ve Güneydoğu Queensland’deki elektrik aboneleri için geçerli olacak. Daha sonra kademeli olarak diğer eyaletlere de yayılması planlanıyor.

En dikkat çekici ayrıntı ise şu: Bu ücretsiz elektrik hakkından yararlanmak için evin çatısında güneş paneli bulunması şart değil. Apartmanda yaşayanlar veya uygun çatısı olmayanlar da bu fırsattan faydalanabilecek. Tek koşul, müşterilerin sisteme entegrasyon için bir akıllı sayaç taktırması ve plana aktif olarak dahil olması.

Ücretsiz elektrik diliminin, güneş enerjisi üretiminin zirve yaptığı, büyük olasılıkla saat 11:00 ile 14:00 arasındaki öğle saatlerine denk gelmesi bekleniyor.

Programın temel amacı, insanları enerji kullanımlarını günün en bol ve ucuz olduğu bu saatlere kaydırmaya teşvik etmek. Tüketiciler, bu ücretsiz saatleri en verimli şekilde kullanmak için çamaşır ve bulaşık makinelerini çalıştırabilir, klimalarını kullanabilir veya elektrikli araçlarını şarj edebilirler. Akıllı cihazlar, bu kaydırmayı otomatik olarak yaparak tüketicilere büyük kolaylık sağlayacak.

Bakan Bowen’a göre, bu uygulamanın faydası sadece tüketicilerin cüzdanlarına yansımayacak. Elektrik kullanımının, kömür ve gaz gibi daha pahalı kaynakların kullanıldığı akşam saatlerinden, yenilenebilir enerjinin bol olduğu gün ortasına kaydırılması, gece saatlerinde şebeke üzerindeki yükü azaltacak. Ayrıca bu yük kaydırma, fazla güneş enerjisini depolamak için kurulan büyük ölçekli pil sistemlerine olan bağımlılığı da azaltarak genel sistem verimliliğini artıracak.

Birçok bölge için örnek olacak

Avustralya, güneş ışığı açısından zengin bir ülke olsa da, bu kadar yaygın bir biçimde güneş enerjisini benimsenmesi, güneş ışığı miktarı daha az olan bölgeler için de bir umut ışığı yakıyor. Zira Avustralya’daki birçok panel, ABD’nin veya Güney Avrupa’nın çoğuna benzer oranda güneş ışığı alan nüfus merkezlerine yakın kurulmuş durumda. Bu durum, dünyanın dört bir yanındaki birçok bölgede güneş enerjisinin yaygınlaşmasının enerji fiyatlarını düşürme potansiyelini gösteriyor.

Avustralya’nın attığı bu adım, yenilenebilir enerji üretiminin zirve yaptığı dönemlerde ücretsiz elektrik uygulamasını deneyen ilk plan değil; Birleşik Krallık’taki bazı enerji sağlayıcıları da zaman zaman benzer uygulamalar sunmuştu. Ancak Avustralya’nın planı, ölçeği ve düzenliliği ile dünya çapında bir örnek teşkil etmeye aday. Güneş enerjisinin maliyetinin birçok yerde neredeyse sıfıra inmesi, öğle saatlerinde elektrik fiyatlarının negatife dönmesine dahi yol açarak, sağlayıcıların müşterilere enerji kullanımı için ödeme yaptığı durumları ortaya çıkarıyor. Avustralya bu yeni programla, bu doğal bolluğu sistemli bir avantaja dönüştürmeyi hedefliyor.