Dünyada bir ilk: Süper bilgisayar hastalığı gerçekleşmeden önce tahmin ediyor

Avustralya’nın Perth şehrinde bulunan süper bilgisayar kuruluşu Pawsey Supercomputing Centre, yıldızların haritalandırılmasından hava durumu tahminine kadar geniş bir skalada hizmet veriyor ve karmaşık problemlerin çözülmesini sağlıyor. Araştırmacılar buradaki işlem gücünü bu sefer sağlık sektörü için kullanmaya karar verdi ve hastalığı gerçekleşmeden önce tahmin eden dünyanın ilk algoritmasını hayata geçirdi.

Hastalık gerçekleşmeden 20 dakika önce tahmin edilebiliyor

Royal Perth Hastanesi veri bilimi başkanı Shiv Meka, algoritmayı geliştirmek için 200 hastadan 40.000 saatten fazla hasta verisi toplandığını söyledi. 20 farklı veri modeli üzerinde çalıştıktan sonra, Meka ve ekibi, beyin kanaması hastalığının yakın bir zamanda olup olmayacağını tahmin eden bir model oluşturdu. Sonuçları son derece başarılı olan süper bilgisayar tabanlı model, kanamadan 20 dakika önceye kadar tutarlı tahminler verebiliyor. Meka, bu başarının Pawsey olmasaydı gerçekleşmesinin pek mümkün olmadığı belirtirken, “yani bu verileri anlamlandırıyorsunuz ve ardından modeli bir olayı tahmin etmesi için eğitiyorsunuz” ifadelerini kullandı.

Pawsey Centre’ın Setonix süper bilgisayarı, yakın zamanda dünyanın en güçlü 15. araştırma süper bilgisayarı seçildi. Avustralya’nın araştırma için kullanılan en güçlü sistemi Setonix, çok ciddi beyin kanamalarını tahmin etmekte kullanıldı.

Royal Perth Hastanesi yoğun bakım uzmanı Robert McNamara, projenin travmatik beyin yaralanmalarının tedavisinde bir dönüm noktası olduğunu söyledi. McNamara’ya göre travmatik beyin hasarı olaylarında tıbbi personelin hazırlıksız yakalanmasının yaygın olduğunu da sözlerine ekledi. Zira yoğun bakımda olan bir hastanın beyin faaliyetleri ve basıncı normal görünürken durumun sadece birkaç dakikada değişebileceği biliniyor.

Dünyada bir ilk

Oluşturulan karmaşık algoritma sayesinde araştırmacıların hastadan gelen her “kalp atışını, yaşamsal belirtiyi ve basınç dalgasını” izlemesine olanak tanıyor. Dünyanın ilk operasyonel travmatik kafa içi hipertansiyon tahmin algoritmasını oluşturduklarını Meka ve McNamara, “ilk kez, olay olmadan önce müdahale edebileceğiz” dedi.

Pawsey Supercomputing Research Center yönetici direktörü Mark Stickells, algoritmanın, astronomik verileri analiz ederek geliştirilen veri bilimi ve bilgi işlem yeteneklerindeki ilerlemelerin insanlara nasıl yardımcı olabileceğinin ve hayat kurtarabileceğinin bir örneği olduğunu söyledi ve ekledi; “Tıp bilimi, bilgi işlem, makine öğrenimi ve yapay zeka alanındaki gelişmelerden giderek daha fazla haberdar oluyor.”