Dünya’da en çok internet kesintisi yapan ülke ve onu takip edenler açıklandı

Yeni bir araştırmaya göre 35 ülkedeki hükümetler, sadece 2022 yılında en az 185 kez interneti kapatarak yeni bir rekor kırdı. New York merkezli izleme grubu Access Now, yayınladığı raporda internet kesintilerinin sadece hızla artmakla kalmadığını, aynı zamanda daha uzun sürdüğünü ve genellikle en çok ihtiyaç duyulan zamanlarda halkı hedef aldığını belirtti.

Access Now, Keep It On kampanyasını 2016 yılında başlattı ve geçen yıl kaydedilen kesintilerin neredeyse yarısının Hindistan’da gerçekleştiğini tespit etti. Kesintilerin çoğu insani krizler, kitlesel protestolar, aktif çatışmalar, seçimler ve savaş sırasında meydana geldi ve Hindistan’ın geçen yıl 84 kez interneti erişime kapattığı bildirildi. Bu da onu internet erişimini üst üste 5 yıl sansürleyen 1 numaralı ülke haline getirdi.

Etiyopya’nın Tigray kentindeki insanlar 2 yıldan fazla bir süredir tam bir iletişim kesintisi yaşadı ve bu da onu en uzun aktif kapatma haline getirirken, Myanmar’daki bazı bölgeler 500 günden fazla bir süredir devam eden kesinti ile mücadele etmeye devam ediyor.

Access Now raporunda, “Yetkililer yıllardır aynı nedenlerle, aynı gerekçeleri kullanarak kapatma emri verdiler,” diye yazdı ve devam etti: “Uzun süreler boyunca, iktidardakiler kapatmaları insanları susturmak için kullandılar ve genellikle tam kesintiler, mobil kapatmalar ve platform engellemeleri yoluyla belirli toplulukları hedef aldılar.”

Rapor, hükümetlerin internet kesintilerini sadece protestocuları susturmak ya da iddia edilen yanlış bilgileri engellemek için kullanmadığını, aynı zamanda hükümeti, ordusu ve polisi savaş suçları işleyen ve cinayet, işkence ya da tecavüz gibi şiddetli insan hakları ihlallerini örtbas eden ülkeler için de bir kılıf görevi gördüğünü gösteriyor.

Rusya’dan 22 kez internet kesintisi

Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sırasında internet erişimini 22 kez kestiği, kesintileri telekomünikasyon altyapısını tahrip etmek ve siber saldırılar düzenlemek için kullandığı bildirilirken, İran kesintileri ülkenin “ahlak polisi” tarafından öldürülen 22 yaşındaki Mahsa Amini‘nin ölümünün ardından protestolarla mücadele etmek için kullandı.

İnternet kesintilerinin oranı daha önce görülmemiş bir hızla artıyor olsa da Access Now, küresel kesintilere son vermek için Birleşmiş Milletler ile birlikte çalışırken ilerleme kaydettiğini söylüyor. Grup raporunda, Kenya genel seçimleri sırasında kesintilere karşı seferber olmak, Etiyopya’da 2 yıldır süren kesintinin sona erdirilmesi yönünde ilerleme kaydetmek ve Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği (OHCHR) örgütüyle birlikte çalışmak da dahil olmak üzere “seçimle ilgili kesintilere karşı küresel olarak başarılı bir şekilde seferber olduğunu“ söylüyor.

BM geçen yıl da benzer bir rapor hazırlamış, Access Now’a benzer bulgulara yer vermiş ve insan hakları ihlallerinin ciddiyetini ortaya koymuştu. BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet geçen yıl yaptığı bir basın açıklamasında: “İstihdam, eğitim, sağlık ve siyasi katılım üzerindeki maliyetler neredeyse her zaman umulan faydayı aşmaktadır. Bir devlet interneti kapattığında hem insanlar hem de ekonomiler zarar görür,” demişti.

Bachelet sözlerini şöyle sürdürmüştü: “Bu raporun açıkça ortaya koyduğu üzere, internet kesintilerinin sona erdirilmesi için, etkilerinin daha belirgin bir şekilde raporlanması, ilgili şirketlerin daha fazla şeffaflık göstermesi ve hepimizin kendi kendimize dayattığımız kesintilere karşı bağlantıyı savunmamızın sağlanması da dahil olmak üzere, hızlı bir şekilde harekete geçilmesi gerekmektedir.”