Yapay zeka kaç kişiyi işsiz bırakacak? İşte en çok etkilenen ülke ve meslekler

Yapay zeka, tıpkı diğer her şey gibi tamamıyla pozitif etkilere sahip olmayacak. Hayatta nasıl bir şey elde ederken başka bir şeyden vazgeçmemiz gerekiyorsa yapay zeka (AI) konusunda da aynı şey ile karşılaşacağız. Yapay zeka işleri kolaylaştıracak ancak aynı zamanda bir işsiz sürüsü de yaratacak. Bu bağlamda dünyanın en büyük yatırım bankası Goldman Sachs, üretken yapay zekanın işgücü piyasasında “önemli bir bozulmaya” yol açabileceğini söylüyor.

Goldman Sachs’ın yeni araştırmasına göre, üretken yapay zeka sistemleri işgücü piyasasında ciddi bozulmalara yol açabilir. Tahminlere göre üretken yapay zeka küresel olarak yaklaşık 300 milyon tam zamanlı işi tehdit ediyor.

300 milyon çalışan işinden olabilir

Kullanıcı istemlerine yanıt olarak metin veya başka içerikler üretebilen bir yapay zeka türü olan üretken yapay zeka, OpenAI’ın ChatGPT’sinin halka sunulmasının ardından son aylarda popülerlik kazandı. Ses getiren sohbet robotu kullanıcılar arasında hızla viral oldu ve diğer bazı teknoloji şirketlerini kendi yapay zeka sistemlerini piyasaya sürmeye teşvik etti.

Goldman Sachs araştırmacıları, hem ABD hem de Avrupa’daki mesleki görevlere ilişkin verilerin analizine dayanarak, üretken yapay zekanın vaat edilen yeteneklerini yerine getirmesi halinde dünya çapında 300 milyon tam zamanlı işin otomasyona maruz bırakabileceğini tahmin ettiler. Raporda mevcut işlerin yaklaşık üçte ikisinin bir dereceye kadar yapay zeka otomasyonuna maruz kaldığı, üretken yapay zekanın ise mevcut işlerin dörtte birinin yerine geçebileceği belirtildi.

Yapay zekadan en çok hangi meslek etkilenecek?

En çok etkilenenler

1. Ofis çalışanları (yüzde 46)
2. İdari destek personelleri (yüzde 46)
3. Hukuk (yüzde 44)
4. Mimarlık ve mühendislik (yüzde 37)
5. Sosyal bilimler (yüzde 36)
6. Ticaret ve finans (yüzde 35)

En az etkilenenler

1. Altyapı bakım hizmetleri (yüzde 1)
2. Teknik destek hizmetleri (yüzde 4)
3. İnşaat ve madencilik (yüzde 6)
4. Üretim (yüzde 9)
5. Lojistik (yüzde 11)
6. Yiyecek hizmetleri (yüzde 12)

Rapora göre yeni AI araçlarından en çok etkilenenler beyaz yakalı çalışanlar olacak. Raporda hukuk çalışanlarının ve idari personellerin yüksek risk altında olduğu vurgulanıyor. Daha önce yapılan araştırmalar da gösteriyor ki hukuk, AI gelişiminden en çok etkilenen sektör olacak.

Rapor ayrıca yapay zekanın çoğu iş ve sektörde etkisinin sınırlı olacağını ve bir “tamamlayıcı” olarak kullanılacağını söylüyor. Goldman Sachs’ın raporuna göre, yapay zeka teknolojisinin kullanılması aynı zamanda emek verimliliğini ve küresel GSYİH’yı zaman içinde yüzde 7 artırabilir. Bununla birlikte fiziksel güç veya müdahale gerektiren iş ve meslekler yapay zekadan en az etkilenenlerden olacak. Otomasyona meyilli meslekler ise en çok ekilenlerden olacak.

Yapay zeka en çok hangi ülkeleri etkileyecek?

Goldman Sachs raporu, gelişmekte olan piyasalarda gelişmiş piyasalara kıyasla daha az işin otomasyona maruz kaldığı ancak istihdam ağırlıklı bir temelde küresel olarak işlerin yüzde 18’inin yapay zeka tarafından otomatikleştirilebileceğini gösteriyor. Türkiye, rapora göre küresel ortalamanın biraz üzerinde yüzde 20 bandında yer alıyor.

Bankanın analizine göre, Hong Kong, İsrail, Japonya, İsveç ve ABD muhtemelen en çok etkilenen ilk beş ülke olacak. Öte yandan Çin, Nijerya, Vietnam, Kenya ve son olarak Hindistan’daki çalışanların, işlerinin yapay zeka teknolojisi tarafından devralındığını görme olasılığı en düşük olanlar. Goldman, ABD’deki işlerin yaklaşık yüzde 7’sinin yapay zeka ile değiştirilebileceğini, yüzde 63’ünün yapay zeka ile  tamamlanacağını ve yüzde 30’unun bundan etkilenmeyeceğini tahmin ediyor.